پمپ آب جتی یکی از انواع پرکاربرد پمپهای آبرسانی است که به وفور مورد استفاده قرار میگیرد. ساختار این نوع از سیستمهای آبرسانی بسیار مناسب است و همین عامل باعث شده تا امروزه نام این پمپها به لیست پر مصرفترین محصولات صنعتی راه یابد. کارکرد این سیستم عمدتا به منظور مکش آب از اماکن عمیق است که از این طریق میتوان آب را از اعماق بسیار زیاد، بدون آنکه احتیاجی به اجرای سیستم لوله کشی باشد، بیرون کشید. پمپ آب جتی از آن جهت سرعت و قدرت بالایی دارد چون با ایجاد خلاء در بخش مکش پمپ، هوا را از بین برده و فرآیند مکش را با سرعت بیشتری انجام میدهد. هر زمان که خلاء ایجاد شد، پمپ آب جتی بر جو موجود در ایجاد سیال سازی و روند پمپاژ غلبه نموده و سرانجام، با دفع هوا به انتقال مایع مورد نظر منجر میشود.
پمپ آب جتی چیست؟
پمپ آب جتی در دسته گسترده پمپهای آب سانتریفیوژی قرار میگیرد که طراحی سیستم آن به صورت خودکشش انجام شده است. این سیستم آبرسانی پیشرفته از ویژگیهای خاصی برخوردار است که میتوان با آن در وضعیتهای کمبود آب نیز کار کرد. بدین صورت که در زمان کاهش حجم آب، هوا به چرخه مکش وارد شده و فعالیت سیستم مکش بهطور صحیح و بدون خطا ادامه مییابد که این موضوع سبب شده تا این سیستمها را در هنگام کم شدن حجم آب ورودی، پایدار و بدون آسیب جلوه دهد.
نام دیگر این دستگاه، پمپ آب خودمکش میباشد. اما دلیل این نامگذاری دقیقا چه چیزی است؟ از آنجایی که پمپ آب جتی در یک قالب بزرگتر قرار گرفته، این مکانیسم سبب میشود تا از هرگونه هوای ورودی به داخل سامانه مکش این پمپ جلوگیری به عمل آید. هرگاه هوای ورودی و اثرگذاری آن فروکش کرد، پمپ فعالیت خود را به راحتی و با سرعت بیشتری انجام میدهد.
در این نوع از سیستمهای آبرسانی از دیگر قطعات تکمیل کنندهای نظیر یک جفت نازل و ونتوری که موجب بالا بردن راندمان کار میشوند نیز استفاده شده است. نازلها معمولا وظیفه انتقال آب و عبور آن را از طریق ونتوری (ونتوریها عامل اختلاف فشار هستند) بر عهده دارند. همین اختلاف فشار است که موجب بالا بردن فشار در پمپ شده و در نهایت آب را از نقطه مورد نظر به دوردستها انتقال میدهد. دلیل نامگذاری پمپ آب جتی بر روی این سیستمها نیز همین مورد است. یعنی نازلها و ونتوری باعث میشوند تا پدیده جت شکل گرفته و منجر به انتقال سیال شود.
مشخصات پمپ جتی
این سیستمهای آبرسان، قطعات دیگری نیز دارند که یکی از آنها پروانه است. پروانه این دستگاهها از آلیاژ برنج ساخته شده که برخی از سازندگان یا شرکتهای تولید کننده موجود در دنیا از دیگر فلزات با دوام نظیر فولاد ضد زنگ یا نوریل نیز استفاده میکنند.
این نکته را نباید از یاد برد، از پمپ آب جتی که پروانه آن از استیل ضد زنگ ساخته شده میبایست در مناطقی که آب آن املاح زیادی دارد و همچنین شور است، استفاده کرد. جنس سیمپیچی داخل این دستگاهها، مانند سایر پمپهای موجود در بازار از مس است. پمپ های مورد بحث ما به هیچ عنوان مناسب پمپاژ کردن مایعات با ذرات جامد نیستند و به زودی آسیب خواهند دید. این دستگاههای افزایش فشار آب یک حداکثر هد دارند که مقدار آن از رنج 9 تا 75 متر متفاوت است.
ساختار پمپ جتی
پمپهای آبرسانی جتی از یک ساختار بسیار نوین بهره میبرند. آنها به گونهای طراحی شدهاند که هوا را از طریق ایجاد خلاء در بخش ساکشن خود از بین برده و پس از آن، هوا را در انتهای عملیات خود دفع مینمایند و در نهایت، پمپاژ سیال به بیرون را انجام میدهند.
در واقع در مواردی که احتیاج به انتقال آب تمیز یا آب قابل شرب باشد از پمپ آب جتی استفاده میکنیم چرا که این نوع سیالها خورندگی ندارند. بدنه این مدل از پمپها عمدتا از چدن ساخته شده اما در مواردی که نیاز است تا سیالات با ویژگیهای قلیایی یا اسیدی را انتقال داد میبایست از پمپ جتی پروانه استیل 304 و 316 استفاده کرد. از این رو، امکان عمر بیشتر محصول در طول زمان وجود دارد.
عملکرد پمپ جتی
هنگامی که پمپ آب جتی روشن شده و چرخش را آغاز میکند، هوا به داخل آن ورود مییابد. این هوای ورودی با مایع موجود در منبع مخلوط شده و پس از آنکه این فرآیند انجام شد، پروانه داخل دستگاه با نیروی گریز از مرکز خود، مایع و هوا را خارج میکند. از سوی دیگر، همزمان که که هوا در حال افزایش است، سطح آب به تدریج کاهش مییابد.
زمانی که این عامل صورت میگیرد، باعث میشود تا آب بدون هوا سنگینتر از آب مملو از هوا شده و در نهایت از طریق نیروی گرانش به پروانه انتقال مییابد. زمانی که نیروی گرانش شروع به فعالیت کرد، تخلیه تمام هوای موجود در سیستم آغاز میشود و وقتی این تخلیه پایان یافت، آنگاه یک خلاء در لوله مکش ایجاد میشود. فشار این جو با غلبه کردن به آب موجود درون لوله مکش باعث شروع پمپاژ آب به بیرون شده و عمل انتقال آب صورت میگیرد.
جنس بدنه پمپ آب جتی از چیست؟
معمولا پمپ آب جتی از آلیاژهای متفاوتی ساخته میشود که این ترکیب بسته به شرکت سازنده یا مدل تولید شده متفاوت است. جنس بدنه متداولترین پمپهای آب جتی موجود در بازار از استیل ضد زنگ، چدن و یا حتی پلاستیک است. افزون بر این، جنس پروانهها نیز با یکدیگر متفاوت هستند.
پروانههای اینگونه پمپها نیز از استیل، برنج یا حتی پلاستیک ساخته میشوند و این جنس بستگی به نوع کارکردی است که ما از یک پمپ آب جتی انتظار داریم. همچنین اینکه ما با کدام یک از این نوع پروانهها در بازار مواجه شویم بستگی به برند تولید شده (الکتروژن یا غیره) یا حتی قیمت پمپ آب جتی دارد. هر مقدار که این قیمت بالاتر باشد، بنابراین جنس پروانه با دوامتر بوده و عمر طولانیتری نیز دارد.
پمپ آب جتی برای چاه کم عمق
روشی که در پمپ آب جتی به منظور عمل مکش از آن استفاده میشود بسیار خاص و ویژه است. این پمپ برای چرخش پروانه خود و انجام عمل مکش از نیروی الکتریسیته (برق) استفاده میکند. آب موجود در چاه از طریق همین پروانه در حال چرخش و از طریق یک روزنه باریک یا جت به سمت بالا کشیده شده و آب در سیستم لوله کشی به جریان میافتد.
انقباضی که در جت رخ میدهد سبب تسریع جریان آب میشود. همزمان که آب از پمپ جتی در حال خارج شدن است، یک خلاء جزئی شبیه به عملکرد نازل ایجاد شده و موجب مکش آب اضافی از چاه میشود. تک تیوپ دقیقا در پشت جت قرار گرفته که وظیفه کم کردن سرعت آب و افزایش فشار آب را بر عهده دارد. حال در این زمان، آبی که توسط مکش جت از چاه به بیرون کشیده میشود (آب پمپاژ شده) با آب در جریان مخلوط شده و در نهایت برای تخلیه با فشار بالا به داخل سیستم لوله کشی جریان مییابد.
معمولا سازوکار و عمل مکش در پمپ آب جتی «مخصوص چاههای کم عمق»، با سایر پمپهای هم خانواده خود فرق میکند. در این نوع پمپ جتی برای آنکه بتوان عمل مکش آب چاه توسط پمپ انجام شود لازم است پیش از آن حتما پمپ را با مقداری آب پر کرد. برای اینکه این آب مجددا به داخل چاه ریخته نشود و بتوان آن را درون محفظه پمپ نگهداری کرد، از یک سوپاپ (ولو) یک طرفه یا یکراهه که مستقیما به پمپ وصل شده، استفاده میگردد.
پمپ آب جتی در چاه عمیق
نمیتوان همیشه چاههای آب را کم عمق تصور کرد. با این حال شما میتوانید برای مکش آب از چاههای عمیق و استفاده از آن، از پمپ آب جتی کمک بگیرید. برای آنکه بتوان پمپ آب جتی را به منظور مکش آب از چاههای عمیق استفاده کرد میبایست همزمان از هر دو مکانیسم فشار پروانه و هم مکش جت بهره گرفت. به منظور آنکه از پمپاژ بیش از حد آب چاه ممانعت به عمل آید، یک لوله 35 فوتی به عنوان اتصالات پمپ آب جتی به کار گرفته میشود. سپس یک سر این لوله را (انتهای لوله که به سیستم لوله کشی داخلی خانه متصل است) مجددا به چاه متصل میکنند. مکانیسم کلی پمپ آب جتی در چاه عمیق، عینا همان مکانیسم کلی به کار گرفته شده در چاه کم عمق است.
مزایای استفاده از پمپ جتی برای ما چیست؟
پمپ آب جتی یک مزیت بسیار مهم و غیر قابل چشم پوشی دارد و آنهم جنس مقاوم بدنه و سایر قطعات آن است. همین عامل تمایزگونه باعث شده تا پمپ آب جتی در مقایسه با سایر محصولات همکار و هم طیف خود یعنی پمپهای آب موجود در بازار، متفاوت به نظر آمده و طول عمر بیشتری را برای آنها به ارمغان آورد. این عامل همچنین باعث شده تا پمپ آب جتی از نظر اقتصادی کاملا مقرون به صرفه به نظر بیاید.
قدرت مکش بالا را میتوان یک مزیت مهم دیگر از این پمپها برشمرد. قابلیت جتگونه این پمپها باعث میشود تا بتوان از این محصول به وفور در مواقعی که به مکش بسیار قوی نیاز است، استفاده کرد. به عنوان یک نکته مهم باید اشاره کرد که در ساخت این نوع محصولات از آلیاژ برنج استفاده میشود. این امر سبب میشود تا مقاومت در برابر خوردگی قطعات این پمپها بسیار افزایش یابد.
برخورداری از قدرت بالا در گردش جریان آب، عاملی است که میبایست در هنگام طراحی سیستمهای آبیاری یا شبکه آب خانگی به آن بسیار توجه کرد و این قابلیت در ساخت پمپ آب جتی به خوبی به کار رفته است. از دیگر کارکردهای بسیار مهم این پمپ را میتوان تامین آب استخرها، استفاده در سیستمهای تهویه هوا، استفاده در زمینهای کشاورزی و غیره برشمرد. تنوع در این محصولات از خصوصیات اصلی آنها به شمار میرود و این پمپها از راندمان بسیار بالایی به منظور استفاده در شبکه آب خانگی، استخر، کشاورزی و غیره برخوردارند. کم حجم بودن نیز به عنوان آخرین مزیت مهم و اصلی پمپ آب جتی به حساب میآید چرا که میتوان از آنها به راحتی در هر موقعیتی و در هر مکانی استفاده کرد.
پمپ آب جتی برای بالا بردن فشار آب خانه مناسب است؟
مطابق علوم موضوعه و مهندسی سیالات، هر کجا که در سیستم لوله کشی و آبرسانی با افت فشار مواجه میشویم باید از پمپ آب استفاده کنیم. پمپ آب جتی دستگاهی است که از آن به منظور بالا بردن فشار آب به میزان بالا استفاده میشود. برای آنکه از پمپها به شیوه صحیح استفاده شود میبایست به تمام موارد مهم آن توجه نمود. مقدار فشاری که هر پمپ میتواند ایجاد کند را به عنوان یکی ازاین موارد میتوان در نظر گرفت.
از آنجایی که هر سیستم لوله کشی آب، فشار مخصوص به خود را دارد، بنابراین برای محاسبه فشار نهایی هر سیستم، ابتدا باید فشار پمپ متصل شده را نیز به آن اضافه نمود. چرا که پمپها قاعده اعداد را بر هم زده و فشار را در کل سیستم لوله کشی تحت تاثیر قرار میدهند. حداکثر فشار در پمپهای پلاستیکی معمولا از 70 دی اس پی تجاوز نمیکند. در مورد پمپهای چدنی، این رقم تا حداکثر 100 دی اس پی نیز میرسد. از این رو برای آنکه فشار را در سیستم به نهایت خود رساند میبایست از پمپ نوع چدنی استفاده کرد.
پیش از آنکه از پمپ در سیستم آبرسانی استفاده کنید لازم است حتما الزام یا عدم الزام به کارگیری این دستگاه را بررسی کنید. درایو پمپ نیز یکی دیگر از مواردی مهمی است که میبایست به آن توجه کرد. از آنجایی که موتور پمپها در یک سیکل زمانی خاص خاموش و روشن میشوند بنابراین چنانچه بیش از حد معین و بهطور غیر طبیعی شاهد خاموش و روشن شدن پمپها بودید حتما آنها را عیبیابی کنید. به منظور جلوگیری از مشکلات اینچنینی، حتما از یک منبع تحت فشار نیز در سیستم آبرسانی مورد نظر خود بهره بگیرید.
راهنمای جامع خرید پمپ جتی
برای خرید هر محصول، بخصوص آنکه محصول مورد نظر مورد استفاده در سیستمهای مهندسی دقیق باشد میبایست به نکات بسیار مهم و کلیدی دقت نمود که لازم است شما نیز به عنوان یک خریدار احتمالی پمپ جتی نیز آنها را مد نظر قرار دهید.
نکته اول در رابطه با برند تولیدی یا سازنده محصول است و این مهم زمانی جلوه بیشتری پیدا میکند که بدانیم محصول ما میبایست توسط یک سازنده خوشنام و برند معتبر طراحی و ساخته شده باشد. در نگاه اول شاید بتوان اینگونه قلمداد کرد که محصولات اینچنینی میبایست از قیمت بالاتری برخوردار باشند اما بهطورکلی برندهای معتبر از طول عمر، دوام و کیفیت بالاتری برخوردار هستند. نیازسنجی پیش از خرید را فراموش نکنید.
پمپ آب جتی خود انواع مختلفی دارد که همین موضوع باعث شده تا انتخاب را برای شخص خریدار کمی سخت کند. توصیه میشود قبل از خرید یا انتخاب هر یک از این پمپها حتما با افراد با تجربه و حاذق در این زمینه مشورت کنید. یکی از موارد با اهمیت و مهم در هنگام خرید پمپ آب جتی توسط شما، انتخاب مشخصات فنی مطابق با نیاز یا کارکرد دقیقی است که از آن انتظار دارید. فراموش نکنید که قیمت نهایی محصول شما تابع مشخصات فنیای است که انتخاب می کنید. پس در این مورد حتما دقت لازم را به خرج دهید.
نکات مهمی که میبایست در هنگام اجرا و استفاده از پمپ آب جتی رعایت کرد
لازم است در هنگام نصب و راهاندازی پمپ خانگی جتی و استفاده از آن، چند مورد را ابتدا مد نظر قرار دهید. به عنوان مثال، پیش از آنکه پمپ را روشن کرده و استفاده از آن را آغاز کنید لازم است حتما از وجود آب کافی در محفظه آن اطلاع پیدا کنید. از سوی دیگر، چنانچه پمپ آب در یک فضای آزاد و بدون پوشش قرار گرفته و یا حتی فاصله قرارگیری از آن زیاد است، میبایست برای جلوگیری از یخ زدگی دستگاه حتما از یک سیستم گرمایشی مناسب استفاده شود.
به منظور انتقال مایعات کثیف نیز میبایست حتما از فیلتر در سیستم آبرسانی استفاده نمود. به جهت آنکه سرعت مکش افزایش یافته و از این رو، زمان مکش نیز کاهش یابد لازم است سایز و ابعاد لوله مکش کم انتخاب شود. هر چقدر زمان مکش طولانیتر گردد، پدیده تبخیر سیال در سیستم آبرسانی بیشتر اتفاق میافتد. نکته دیگر در انتخاب خط مکش است. این خط باید بگونهای باشد که هوا در دام آن نیفتد. به عبارتی باید احتمال وجود هوا در آن از بین برود.
چطور تشخیص دهیم که پمپ آب جتی با چه توانی مورد نیاز ما است؟
اسب بخار بالاتر در سیستمهای آبرسانی جتی به این معنا است که این نوع سیستم از امکان پمپاژ آب بیشتری در هنگام نیاز، برخوردار است. بنابراین، هر کدام از این سیستمها در زمینه مذکور از عملکرد متفاوتی برخوردارند. به عنوان مثال، اگر شما قصد راه اندازی سیستم آبرسانی یک خانه کوچک که تنها دارای یک حمام است را داشته باشید، بنابراین میتوانید از یک پمپ جتی یک دوم اسب بخار (نیم اسب بخار) استفاده کنید.
در نتیجه، این مدل پمپ جتی را باید در دسته پمپهای آپارتمانی به حساب آورد. گاهی اوقات در یک خانه، دو حمام وجود دارد که هر دو همزمان در حال استفاده از آب هستند و یا یکی از آنها در حال استفاده از آب و ماشین لباسشویی در جای دیگری در حال فعالیت است. در این موارد، دیگر نمیتوان از همان پمپ قبلی استفاده کرد و میبایست پمپی با اسب بخار بالاتر تهیه شود.
در مواردی شبیه به این، معمولا توصیه میشود از پمپ آب جتی با قدرت یک اسب بخار استفاده شود. به عنوان یک نکته مهم باید به این مورد توجه نمود که هر مقدار مخزن سیال مورد استفاده شما حجیمتر و بزرگتر باشد، به پمپ آب قویتری نیاز خواهید داشت. این بدان معنا است که با بکارگیری همچین پمپی، باید انتظار مصرف برق بیشتری را نیز داشته باشید.
تفاوت پمپ آب جتی و بشقابی
از تفاوتهای عمده و الزام آور پمپ آب جتی با پمپ آب بشقابی، آبدهی کمتر و فشار بالاتر پمپ جتی نسبت به پمپ بشقابی است. به عنوان مثال، به منظور پمپاژ آب یک ساختمان با 4 طبقه مسکونی توصیه میکنیم از پمپ آب جتی استفاده کنید اما در صورتی که تعداد طبقات و تراکم جمعیت یا خانوار در ساختمان محل زندگی شما کمتر است (مثلا 3 طبقه)، میتوانید از پمپ آب بشقابی استفاده کنید. چرا که پمپ آب بشقابی، آبرسانی کمتر و ارتفاع پمپاژ پایینتری نسبت به پمپ آب جتی دارد.
پمپ جتی بهتر است یا بشقابی؟
نظر به اینکه تفاوتهای عمده و حیاتی دو پمپ آب جتی و بشقابی در بالا مورد بررسی قرار گرفتند، باید گفت که پمپ آب جتی علاوه بر اینکه صدای کمتری تولید میکند، عملکرد بهتری نیز از خود نشان میدهد. در مکانهایی که نیاز است تا ارتفاع آب را افزایش دهید، ناگزیر باید از پمپ آب جتی استفاده نمایید. اگر صدای پمپ و عملکرد ضعیف آن در سیستمهای آبرسانی مرتفع، مورد توجه شما نیست میتوانید از پمپ بشقابی کمک بگیرید. از این رو میبایست هنگام انتخاب و خریداری پمپ آب متناسب با شرایطتان نسبت به این کار اقدام نمایید که عواملی چون میزان سر و صدا و ارتفاع آبدهی مورد نیاز از دسته فاکتورهای تاثیرگذار در این امر هستند.
انواع برندهای پمپ آب جتی
اگر به دنبال یک برند برتر و یک محصول تولید شده با استاندارد و کیفیتهای اروپایی هستید، برند ایتالیایی پنتاکس را در لیست پیشنهادی خرید خود قرار دهید. محصولات این شرکت با نظر کارشناسان زبده روانه بازار میشوند و به همین دلیل از کیفیت بالایی نیز برخوردارند. این پمپها از آن جهت که از یک فناوری ساخت ویژه و قابل اطمینان در فرآیند تولید خود بهره میبرند، امروزه یکی از محبوبترین و پرمصرفترین پمپهای آب جتی در بازار به شمار میروند.
محصولات سایر saer نیز یکی دیگر از برندهای پمپ آب جتی در جهان به شمار میروند که توسط یک شرکت ایتالیایی به همین نام تولید میشوند. این برن، کلیه محصولات خود را با رنگ سبز در جهان به فروش میرساند و در این قاعده، پمپ جتی نیز از آن مستثنی نیست. استانداردهای کیفی، به میزان بالایی در طراحی و ساخت پمپهای این شرکت به کار گرفته شده و از این رو محصولاتی را که در اختیار مصرف کنندگان قرار میدهد، از کیفیت بالایی برخوردارند. محصولات سایر به صورت تمام اتوماتیک تولید و به بازار عرضه میشوند.
پمپ جتی لوارا یکی دیگر از برندهای خارجی با کیفیت است. تمامی پمپهای آب تولید شده توسط این شرکت از جنس فولاد ضد زنگ هستند که از این حیث میتوان برای آنها سازگاری و عمر بالایی را در نظر گرفت. کیفیت در ساخت محصولات لوارا حرف اول را میزنند چرا که از تکنولوژیهای پیشرفتهای به منظور ساخت پمپ جتی استفاده میکنند. اگر میخواهید در مصرف انرژی خود صرفه جویی قابل توجهی داشته باشید، پمپهای لوارا گزینه مناسبی به نظر میآیند.
برند ایتالیایی ابارا جزو دیگر برندهای مطرح تولید پمپ آب جتی در جهان به شمار میآید. این شرکت در ساخت محصولات خود، از فناوریهای ویژهای بهره میگیرد که سازگاری با محیط زیست را در اولویت قرار میدهند. پمپهای آبرسان برند ابارا به تعداد قابل توجهی در ایران نمایندگی دارند و این محصولات را با گارانتی به مشتریان خود عرضه میکنند. لازم به ذکر است که امروزه برخی برندهای ایرانی پمپ آب جتی نظیر الکتروژن، به خارج از کشور نیز صادرات دارند و محصولات آنها از کیفیتی مثال زدنی نیز برخوردارند.
نتیجه گیری
در این مقاله در مورد پمپ آب جتی، مشخصات فنی آن، ساختار و عملکرد پمپ جتی و نیز موارد مصرف آن (به عنوان مثال برای چاههای کم عمق و عمیق) بحث شد. همچنین مزایای استفاده از پمپ آب جتی و بررسی درباره اینکه آیا اصلا این نوع پمپها برای بالا بردن فشار خانه مناسب هستند یا خیر، توضیحاتی ارائه شد. در ادامه، راهنمای جامع خرید پمپ جتی، نکات مهم جهت اجرا و استفاده از این پمپها، نحوه تشخیص توان مورد نیاز در پمپ آب جتی، تفاوت پمپ آب جتی و بشقابی و مکانیسم عمل آنها و نیز انواع برندهای پمپ آب جتی مورد بررسی قرار گرفتند.
بهطورکلی پمپ جتی عمل مکش آب را به وسیله تخلیه هوای موجود در داخل آب انجام میدهد. تنوع در مدلهای پمپ آب جتی به قدری بالا است که شما میتوانید با توجه به نیاز و شرایط خود، از یکی از آنها استفاده کنید.